Acapella Nedir?
Acapella, vokal sesinin enstrüman gibi kullanılan müzik tekniğinin adıdır. Vokal, bir şarkının müziğini melodi gibi seslendirir. Bunu yaparken farklı gırtlak tekniklerini kullanır. Bu seslerin her biri ayrı kanallara kaydedilip birleştirildiğinde ortaya akapella çıkar. Acapella bazen, müzik gruplarının çift ses okumalarıyla ve tekrar sesler oluşturmalarıyla da yapılır. Rap sanatçıları, söyledikleri kelimeleri hızlı ve belli bir ritim içinde okuyarak yine a capella tekniğini kullanmış olurlar.
Acapella İtalyanca bir kelimedir, anlamı kilise tarzıdır. Kiliselerde kullanılan müziklerin zamanla hiçbir enstrüman kullanılmadan aynı tarzda seslendirilmesi bu tekniği doğurmuştur. Müziğin evrenselliği, eski zamanlardan bu yana farklı enstrümanlar ve ses kullanımlarıyla kendini hissettirmiştir. Zamanla enstrümanlarla birlikte de kullanılan vokal tekniklerinden birine dönüşmüştür.
Acapella Müziğin Tarihçesi
Acapella müzik grupları, kökenleri barok döneme dayanan enstrümansız performans gösteren toplulukları ifade eder. Rönesans ve Barok Dönem tarzını birbirinden ayırmak için ortaya çıkan acapella müzik, günümüzdeki özgün tarzına ulaşmıştır.
Enstrümansız, vokal sesiyle yapılan bu müzik türünde farklı renk tonları kullanılır. Acapella müzik yapan kişilerin bir araya geldiği gruplar, kilise korolarından ayrışarak farklı müzik türlerinde performans göstermeye başlamıştır. Türk müzik grupları da zamanla acapella tekniğini kullanmaya başlamıştır. Bu tarzda ilk müzik yapan gruplardan bir tanesi Ulular olarak bilinir. Müzikleri eski Kızılderili yaşamından örnekler taşır.
Acapella müziklerin tarihsel dönemlere göre bir evrim geçirdiğini söylemek yanlış olmaz. Bu teknik, farklı müzik tarzlarında öne çıkan enstrümanların bir vokal arkasında insan sesiyle verilmesi taktiğine dayanır. Soprano, bariton, mezzo, alto ve bas seslerinin bir araya gelmesiyle farklı tonlarda hoş bir ezgi meydana gelir.
Acapella Türleri ve Özellikleri
Acapella türleri, üretildikleri müzik türüne göre farklı dallara ayrılır. En yaygın görebileceğiniz türlerinden bir tanesi rap müziktir. Her ne kadar dip ses kullanılsa da rap müzik ağırlıklı olarak insan sesiyle yapılan belli ritimleri içerir. Sesi güçlendirmek için fonda müzik kullanan çok sayıda rap müzikçisi, canlı performanslarda dis atmak ve beatbox yapmak için acapella tekniğini kullanılır. Acapella teknikleri, farklı müzik tarzlarına da uyarlanabilir yapıdadır.
Acapella Nasıl Yapılır? (Teknikler ve İpuçları)
Dışarıdan kulağa hoş gelen ezgilerin bütünü olan acapella müzikleri, birçok sesin bir araya gelmesinden oluşur. Bir vokal sesi destekleyen çok sayıda yan ses vardır. Bu sesler bazen bazı kelimelerin tekrarlanmasına yardım eder. Bazen enstrüman sesine benzer sesler çıkararak melodi oluştururlar. Burada devreye bazı acapella teknikleri girer. Sesi bir enstrüman gibi kullanmak büyük ustalık gerektirir. Sesi eğitmek, doğru nefes almak, doğru oranda uzatmak, sesin tonunu ve yüksekliğini ayarlamak belli bir denge yaratmayı sağlar. Islık, tıslama, perküsyon gibi ses efektlerini vermek için diyaframı güçlü şekilde kullanmayı gerektirir.
Ünlü Acapella Müzik Grupları
Kilise korolarında yapılan bir müzik tekniği olarak ortaya çıkmasına rağmen acapella örnekleri, günümüzde de yaygın kullanılır. Akapella; rap, rock, pop-rock, R&B, caz müzik türlerinde tercih edilen müzik teknikleri arasında yer alır. Farklı ses renklerinden yararlanılan bu teknik yer yer operalarda da kullanılabilir. Dünya çapında da Akapella müziğe ilgi önemli ölçüde artmıştır. Bu müzik türünde performans gösteren çok sayıda grup ve onlara ilgi duyan hayran kitleleri var. Akapella grupları arasında: Straight No Chaser, Home Free, VOCES8, Pentatonix, Naturally 7 gibi isimler ön plana çıkar.
Acapella Müziğin Avantajları ve Zorlukları
Acapella, birden fazla sanatçının bir araya gelerek oluşturduğu harmoniden doğar. Arka planda müzik olmaması, sırf insan sesinin kullanılıyor olması nedeniyle sesin temizliği son derece önemlidir. Acapella müziği yapan vokallerin ses kalitesini korumak adına sigara içmemesi gerekir. Akapella performanslarında sanatçılar, vokal seslerini diyaframla güçlendirmelidir. Böylece performans daha etkili bir hal alır. Bu etkiyi oluşturmak içinse tam bir takım oyunu gereklidir.
Bir asıl vokal ve arka destek seslerinden oluşan 5’erli, 6’şarlı gruplar akapella müziğinin enstrümanları arasındadır. Seslerin belli enstrümanlara benzetilmesi ve bazen sadece mırıltılarla desteklenmesi sağlanır. Sadece insan sesiyle oluşturulan müziklerde diyafram doğru kullanılmadığında uzun süreli performanslar yorucu olabilir. Bu nedenle acapella müziklerinde ses teknikleri hayati öneme sahiptir.
Acapella Müziğin Popüler Örnekleri
Acapella müziğin popüler örneklerini bu alanda müzik yapan gruplar verir. En önemli yerli akapella örnekleri arasında Acapella Boğaziçi grubu ön plana çıkar. Dinlemekten keyif alacağınız akapella sanatçılarının çoğunluğu ise rap müzik yapar. İki rap müzik sanatçısı özelikle de farklı ses karakterlerine sahipse çok daha keyifli bir eser ortaya çıkarabilirler. Bunlar Allame – Şehinşah, Acapella Boğaziçi, SesVerSus, Mensemble İstanbul gibi sanatçılar ve gruplar bir araya gelerek enstrümansız vokal seslerini kullanırlar.
Rap sanatçıları genellikle arkadaş ortamlarında arka planda müzik olmadan söyledikleri rap parçalarıyla bu tarzı oluşturmuşlardır. Diğer acapella sanatçıları ise özel olarak enstrümansız sesler yapmak üzere bir araya gelmişlerdir. Amatör ve profesyonel çok sayıda grup ya da sanatçı acapella ses denemeleri yapmaya devam eder. Tek bir müzisyen kendi sesini farklı tonlarda kaydederek sonra bunları birleştirmeyi dener. Arka planda perküsyon, davul ve çeşitli üflemeli çalgı seslerini taklit ederek bunu çift ses çalışmalarıyla bir araya getirirler. Ortaya tek vokalin dijital ortamda kaydettiği farklı seslerin harmonisi çıkar. Kısacası dijital kayıtlar, acapella müziğini de tek bir kişinin stüdyo ortamında yaratmasına olanak tanır.
Acapella ve Koro Müziği Arasındaki Farklar
Koro müzikleri genellikle çift sesleri içinde barındırsa da gruplar halinde aynı şarkıların söylendiği topluluklardır. Acapella ve koro farkı burada devreye girer. Akapella grupları içindeki herkes farklı tonlarda sesler çıkarır. Korolar, topluca aynı şarkıları müzik ve enstrüman eşliğinde seslendirirler. Koroların öncelikleri farklı ses tonları oluşturmak değildir. Müzik ve vokal seslerini bir arada kullanarak tatlı bir müzik yapmayı hedeflerler.
Akapella müzisyenleri ise korodan farklı olarak arka planda enstrüman kullanmazlar. Arka planda enstrüman bulunmasının en güzel avantajlarından bir tanesi vokalin şarkıya gireceği kısmı melodinin ilerleyişine göre anlamasıdır. Acapella gruplarında enstrüman sesini de insanlar yapar. Doğru yapıldığında ortaya son derece hoş bir ses çıksa da acapella müzikleri bütün enstrümanların seslerini çıkarmaya müsait değildir.
Acapella Müzik İçin İpuçları ve Tavsiyeler
Acapella vokal seslerinin farklı tonlarda ve renklerde kullanıldığı müzik türüdür. Bu noktada sesin temiz olması son derece önemlidir. Sesi doğru tonda ve vurguda kullanabilmek kulağa hoş gelen bir tını çıkarmanıza yardım eder. Bunu yapabilmenizi sağlayan en temel yardımcı faktör, şan dersidir. Şan dersleriyle öncelikle doğru nefes tekniklerini öğrenip sonra sesi açma çalışmalarına katılabilirsiniz. Sesinizi nasıl en yüksek seviyede kullanabileceğinizi, gerektiğinde nasıl tonu alçaltabileceğinizi eğitim alarak öğrenebilirsiniz.
Şan dersleri, şarkı söylemeden ya da acapella yapmadan öncesinde size sesinizi doğru şekilde eğitmeniz için yardımcı olur. Bu noktada profesyonel ve güvenilir şan eğitmenlerini tercih ettiğinizden emin olmalısınız.
Yonka Müzik Market güvencesiyle alabileceğiniz şan dersleri alanında uzman, konservatuar mezunu profesyonellerden oluşur. Şimdi sevdiğiniz müziği en etkili şekilde yapmak için siz de şan dersi almaya başlayabilirsiniz.