Mikrofon Nedir ? Hangi Alanlarda Kullanılır?

Mikrofon Nedir?

Mikrofon, canlı sahne performanslarında ya da kayıtlarda sesinizin daha gür ve uzak mesafeye gitmesi için kullanacağınız araçtır. Ses dalgalarını elektriksel titreşimlere çeviren elektro akustik cihazın adıdır. Kullanım amacına göre mikrofon türleri zengin seçeneklere sahiptir.

Mikrofon modelleri bulunduğu ilk günden bu yana çok büyük bir teknolojik değişim ve gelişim geçirmiştir. Kalite düzeylerindeki farklar ve teknolojik ihtiyaç doğrultusunda mikrofonları isterseniz profesyonel isterseniz amatör olarak kullanabilirsiniz.

Kullanım alanlarına göre çok sayıda modeli bulunan mikrofon ne demek? Mikrofonun kelime anlamı Fransızca kökenlidir. Temelde iki basit şekilde tanımlanmıştır. Bunlardan birincisi: küçük sesleri büyüten aygıt, ikincisi: sesi elektrik dalgasına çeviren aygıt olmak üzere ifade edilmiştir.

Mikrofonun Temel Tanımı ve Tarihçesi

Mikrofon, canlı performanslarda sesi uzağa iletmek; film, video klip, sosyal medya videoları çalışmalarında kaliteli kayıt almak amacıyla kullanılır. Bir diğer amacı da şarkı kayıtlarında yüksek kaliteli ses elde etmektir. Bütün bu amaçlarla kullanılmaya başlanan mikrofon, 1876’da Emile Berliner tarafından icat edilmiştir. 1877’de patenti alınmıştır. O dönemde birçok mucidin ses cihazları ve sesle bağlantılı teknolojiler üzerine icatları ve bu alanda çalışmaları mevcuttur. İlk patent alan kişi Berliner olduğu için mikrofonun icadı resmen 1877 olarak kabul edilmiştir. O dönemden bu yana mikrofonlar, teknoloji ve tasarım anlamında gelişerek çeşitlenmiş, amaca yönelik farklı özelliklerle donatılmıştır.

Mikrofon Çeşitleri ve Kullanım Alanları

Mikrofon çeşitleri, genellikle ev içi, stüdyo, dış mekân gibi alanlarda kullanılmak üzere farklı özelliklere sahiptir. Kaliteli mikrofon modelleri kullanıldıkları alanlar, ses kaliteleri, kullanım tipleri olmak üzere 3 ayrı şekilde listelenebilir. Mikrofonlar sahip oldukları teknolojik özelliklere göre farklı ses kalitelerine sahiptir. Teknolojik özelliklerine göre mikrofonlar USB, kablolu, kablosuz, telsiz, kapasitif gibi farklı çeşitlere ayrılır. Kullanım tiplerine göre dinamik ya da sabit olarak iki sınıfa ayrılabilirler. Kullanıldıkları alana göreyse enstrüman, ev, stüdyo, açık alan mikrofonları gibi farklı sınıflara ayrılırlar.

Mikrofon Teknolojileri: Dinamik, Kondenser ve Diğerleri

Kullanım alanları ve teknik özelliklerine göre mikrofonlar çok sayıda modele ve çeşide sahiptir. Aşağıdaki listede mikrofon özelliklerine ve kullanım alanlarına göre farklı ses cihazlarının özellikleri yer alır:

1.Condenser Mikrofon: Stüdyo ortamında ve profesyonel ses kayıtları için tercih edilen mikrofon türüdür. Diğer adıyla kapasitif mikrofonlar bu ismi teknolojik özelliğinden alır. Kondenser mikrofonlar, ses dalgalarını kapasitif transdüser kullanarak yakalar ve elektrik enerjisine dönüştürerek yeniden iletir. Yüksek hassasiyet ve geniş frekans tepkisi sayesinde doğal sesleri yakalar. Sesleri ayrıntılı bir şekilde yakalayabilirler.

2.Dinamik Mikrofon: Elektro manyetik indiksiyon prensibiyle çalışan dinamik mikrofonlar sahne performansları için sıklıkla tercih edilir. Sahne uygulamaları ve yüksek sesli enstrümanlar için de uygundur. Ses kaynağından gelen titreşimleri yakalayarak bobin yardımıyla manyetik alanı değiştirip elektrik sinyallerine dönüştürür. Sesi çok net ve güçlü bir biçimde yakalama özelliğine sahiptir.

3.Enstrüman Mikrofonları: Sesi amplifikatör yardımıyla daha yüksek bir seviyeye çıkararak istenen kalitede kayıt oluşturmaya yardım eder. Farklı enstrümanlara uygun olarak tasarlanan bu mikrofon çeşitleri, enstrümanın ses özelliğine göre optimize edilmiştir. Enstrüman mikrofonlarını; gitar, piyano, perküsyon aletleri, nefesli ve yaylı çalgı grubu için tercih edebilirsiniz.

4.USB Mikrofonlar: Bir ara kablo yardımıyla bilgisayara ya da dijital kaynağa bağlanan mikrofon türleridir. Podcast kayıtları, Youtube videoları, canlı yayınlar, oyun kayıtları, çevrimiçi bağlantılar için idealdir.

5.Boundry Mikrofonlar: Yüzey mikrofonu olarak da adlandırılan bu ses cihazı, yüzeye yerleştirilmek üzere tasarlanmıştır. Duvar, masa, zemin gibi düz alanlara yerleştirilmek suretiyle kullanılır. Tiyatro sahneleri, toplantı salonları, konferans salonları, amfiler olmak üzere çeşitli alanlarda kullanabilirsiniz.

6.Masa Mikrofonları: Genellikle ev içinde ve stüdyo ortamında kaliteli ses elde etmek için sabit şekilde kullanılır. Sesi maksimum kaliteyle kaydetmek için tercih edebileceğiniz mikrofon türlerinden biridir.

7.Telsiz Mikrofonlar: Hareket kabiliyeti açısından özgürlük tanıyan, kablosuz mikrofon çeşitleridir. Açık hava etkinliklerinde sunucuya veya şarkıcıya daha fazla hareket alanı tanır. Telsiz mikrofon kullanılan alanın önceden düzenlenmesi önemlidir. Bu mikrofon türleri, sesi iletmek için VHF ve UHF frekans bantlarını kullanır. Frekansların etkinlik öncesinde ayarlanması olası parazit riskini en aza indirgeyebilir. Konferanslar, radyo yayınları, açık hava etkinlikleri, konserler, televizyon programları, tur rehberlikleri gibi farklı amaçlarla kullanılmaya uygundur.

8.Kamera Mikrofonları: Profesyonel kameralara monte ederek kullanabileceğiniz mikrofon türleridir. Kamera mikrofonlarını cihaz üzerine monte ederek ya da harici olarak kullanabilirsiniz. Spor haberciliği, aktüel habercilik, gezi programcılığı, Youtube içerik üreticiliği, belgesel film yapımcılığı gibi alanlarda tercih edebilirsiniz.

9.Yaka Mikrofonları: Konuşmacının yakasına monte edilir. Bu kullanım şekli, konuşmacının elinde mikrofonla gezme zorunluğunu ortadan kaldırır. Mikrofonun açısı doğru ayarlandığı takdirde cızırtı ve ses patlaması sorunları meydana gelmez.

10.Bilgisayar Mikrofonları: Genellikle bilgisayara USB yardımıyla bağlayarak kullanabileceğiniz çeşit masa mikrofonlarıdır. Bu mikrofonları, bilgisayar ortamında yapacağınız görüşmeler, online kayıtlar ve konferanslar için kullanabilirsiniz.

11.Vokal Mikrofonları: Vokal mikrofonları diğer adıyla cardioid mikrofonlar, sesi toplama şekliyle bu adı almıştır. Kardioid mikrofonlar sesi adeta kalbe benzeyen bir şekilde alır. Profesyonel kayıtlarda yüksek kalite elde etmek ve sesi açık hava etkinliklerinde daha ileri seviyeye pürüzsüz şekilde ulaştırmak için kullanılır.

Mikrofon Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Günümüz teknolojik gelişmeleri mikrofonları daha işlevsel şekilde kullanmayı da olanaklı hale getirmiştir. Bu olanaklardan bir tanesi mikrofon AGC (automatic gain control) özelliğidir. Bu özellik, açık olduğunda ses seviyesini düşük tuttuğunuzda da yüksek kalitede ses elde edebilirsiniz. Diğer taraftan, dip seslerin de kayda girdiğini fark edebilirsiniz.

Sizin için sesin yüksek çıkması, dip seslerin temizlenmesinden daha önemliyse bu ayarda ses kaydı yapabilirsiniz. Ortam sesi kullanmak istediğiniz durumlarda AGC kontrolünü aktif hale getirebilirsiniz.

Bunun dışında mikrofon seçerken dikkate etmeniz gereken en önemli şey, donanımdır. Seçeceğiniz mikrofonun kullanacağınız ortam için uygun olması önemlidir. Serbest hareket kabiliyeti gerektiren etkinliklerde kablosuz, telsiz mikrofon çeşitlerini kullanabilirsiniz. Stüdyo ortamında kullanmak üzere genellikle sabit özellikli, masa ya da yüzey mikrofonlarını tercih edebilirsiniz.

Sesin düzgün, pürüzsüz ve uzak mesafeye iletilmesi önemliyse profesyonel mikrofon seçeneklerini değerlendirmelisiniz. İhtiyacınızı karşılamak için vokal mikrofonlarının tercih edebilirsiniz. Kayıt için kullanacağınız mikrofonlarda da ses kalitesinin çok iyi olmasına dikkat etmelisiniz. Yakın planda ses alırken patlama ve cızırtı olmaması, sesin pürüzsüz kaydedilmesi önemlidir. Mikrofonun doğru açıyla konumlandığından emin olmalısınız.

Profesyonel Ses Sistemlerinde Mikrofon Kullanımı

Güçlü, etkili ve tok bir ses elde etmek için tercih edilen profesyonel ses sistemleri, bu kaliteye uygun bir mikrofonla uyumlu çalışır. Condenser mikrofonlar, profesyonel ses kayıt sistemlerinde temiz bir frekans elde etmek için tercih edilir. Sadece şarkı kayıtları için değil, podcast, Youtube videosu, televizyon programı gibi birçok içerik için kondenser mikrofon çeşitlerini tercih edebilirsiniz.

Ev ve Stüdyo Kullanımları İçin Mikrofon Rehberi

Günümüzde evinizde ufak düzenlemeler yaparak kendi mini stüdyonuzu oluşturabilirsiniz. Dilerseniz amatör mini stüdyonuzda dilerseniz profesyonel stüdyolarda kullanılmak üzere mikrofon alacak olun. Neticede her iki şekilde de ses kaydınızın ya da videonuzun yüksek kaliteye sahip olmasını istersiniz. Bunun için genellikle iç mekân kullanımına uygun olarak masa mikrofonlarını ya da boundry mikrofonları tercih etmelisiniz. Sabit bir ortamda sesi en yüksek kalitede kaydetmek için mikrofonun da sabit olmasını sağlayabilirsiniz. Stüdyo içinde hareketli bir ortam söz konusuysa bir televizyon programı çekiliyorsa bu durumda dinamik mikrofon ya da yaka mikrofonu tercih edebilirsiniz.

Mikrofonların Çalışma Prensibi

Mikrofonların çalışma prensibi, içlerinde yer alan mekanizmaya göre değişiklik gösterir. Çalışma prensiplerine göre mikrofonlar üçe ayrılır:

1.Condenser Mikrofon: İçinde bir hareketli bir de hareketsiz levha bulunur. Hareketli levha diyafram olarak anılır. Gitar kayıtları, vokal ve enstrüman kayıtlarında tercih edebileceğiniz mikrofon türüdür. Sesi çok yönlü (omnidirectional) şekilde algılar. Ses kaydının karakterini yani ses yönünü mikrofon üzerinden ayarlayabileceğiniz bir kısma sahiptir. Dinamik mikrofondan farklı olarak çalışmak için ekstra yani harici bir elektrik gücüne ihtiyaç duyar. Üst ve alt frekans seslere mükemmel cevap verebilecek kalite düzeyindedir. Alt frekans bas seslere karşı son derece iyi cevap verir. Condenser mikrofon kullandığınızda parazit oluşma ihtimali çok düşüktür.

2.Dinamik Mikrofon: Dinamik mikrofonlar, ağırlıklı olarak sahnelerde, vokaller tarafından tercih edilir. Dinamik mikrofonların içinde ince metal bir diyafram bulunur. Mıknatıs içine hareket eden bobin sayesinde elektrik akımı oluşur. Hareketin hızı, oluşan akım miktarını belirler. Diğer mikrofon türlerine göre daha uygun fiyata sahiptir. Dayanıklı ve sağlam bir yapıda tasarlanır. Isıdan ve nemden çok fazla etkilenmez.

3.Ribbon Mikrofon: Şerit mikrofon olarak da ifade edilen Ribbon mikrofonlar, dinamik mikrofonlarla çok benzer özelliklere sahiptir. Güç çevirici bölümü oldukça geniştir ve alüminyum folyo kullanılarak elde edilir. Bu özelliğiyle titreşen ses dalgalarını ve hava moleküllerini kolaylıkla yakalayabilir. İçerisinde bir diyaframa ya da algılayıcıya gerek duymaz. Yüksek frekanslara, dinamik mikrofonlara oranla daya iyi tepki verebilir. Daha tiz ve yüksek frekansları daha iyi algılar. Pil ya da herhangi bir ekstra güç kaynağına ihtiyaç duymaz. Ribbon mikrofonların diğer mikrofonlara oranla en büyük dezavantajı çabuk kırılabilir, hassas bir yapıda olmasıdır. Bu özelliğiyle çok dikkatli kullanmanız gereken bir mikrofon türüdür.

Genel olarak mikrofonlar, 3 temel prensiple çalışır. Kullanım alanı olarak çok sayıda modele ayrılabilir. Siz kendinize uygun modele karar verirken kullanım amacınıza odaklanmalısınız. Mikrofon modeli seçerken hem bütçenize hem de ses kalitesi olarak size sunacağı olanaklara dikkat etmelisiniz. Şimdi kendiniz için en uygun mikrofon modelini buraya tıklayarak bulabilirsiniz.

En Çok Tercih Edilen Mikrofon Modellerimiz

16.11.2024